23- May-2023- News Agencies”
Qaxootiga Eritrean-ka ah : ee ka cararay cadadiska maamulka Afwerki oo muddo dheer gabaad ka helayay Sudan ayaa hada dhaxda ugu jira Qalalaasaha guriga iyo Khaxarka colaadda Suudaan iyadoo UNHCR ay la halgameeyso Inay hesho meel nabdoon ooy u rarto
Qaar ka mid ah dadka Eriteriyaanka ah ayaa lagu soo waramayaa in lagu la’yahay dalka Suudaan, taas oo sare u sii qaadaysa cabsida laga qabo afduubyo ay geystaan mas’uuliyiinta Eritrea ama kuwa wax tahriibiya
Waxaa jira qiyaastii 126,000 oo qaxooti Eriteriyaan ah oo ku sugan Suudaan, sida laga soo xigtay xogta Qaramada Midoobay, kuwaas oo la halgamaya sidii ay uga badbaadi lahaayeen colaadda. Waxay ka kooban yihiin 11 boqolkiiba 1.1 milyan oo qaxooti ah oo dalka ku sugan
Iyadoo hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan qaxootiga (UNHCR) ay ku koobtay gargaarkeeda Eritereeya ee ku jira xeryaha Kassala, qaar badan ayaa lagu qasbay inay kala doortaan inay gargaar ka helaan aag ay halis ugu jiraan in la afduubo ama ay u guuraan meel aan gargaar laga helin.
“Waxaan ku dadaaleynaa sida ugu wanaagsan ee aan uga shaqeyn karno xaaladaha ka jira dalka. Ma qiyaasi karo [ku soo laabashada Eritrea] sababtoo ah ma hayno wax xaqiijin ah oo ku saabsan ku laabashada qasabka ah,” ayay tiri Faith Kasina, oo ah afhayeenka UNHCR.
Vanessa Tsehaye, oo ah agaasimaha fulinta ee One Day Seyoum, oo u dooda xuquuqda qaxootiga Eritereeya ee adduunka oo dhan, ayaa tiri, “Waxaa jira sababo kala duwan oo ay UNHCR dib uga fiirsato wax ka qabashada dhibaatooyinka. Sida iska cad, waxaanu haynaa goobta juqraafiyeed [xeryaha], taas oo aan ku habboonayn marka la eego eedeymaha ah in si khasab ah loogu celiyo Eritrea, taasina waa in si dhab ah loo qaato.”
“Haddii [UNHCR] aysan haynin xaqiijin ah in tani ay dhacayso, markaa maxaa khatar u ah [badbaadada Eriteriyaanka]… haddii ay jirto fursad kale oo meel kale la dhigo,” ayay raacisay.
Hordhac khatar ah
Sannadkii 2014-kii, UNHCR waxay sheegtay in 14 magan-galyo-doon Eritrean ah lagu af-duubtay gobolka Kassala kaddib markii rag hubeysan ay qabteen gaari xamuul ah oo u rarnaa xero qaxooti. Lix ka mid ah waxay ahaayeen caruur aan cidina wehelin.
Bishii May, Qaramada Midoobay waxay sheegtay in qaxootiga ka tagay xeryaha bariga si ay uga shaqeystaan beerahooda la afduubay, taasoo walaac ku beertay dadka magangalyo doonka ah ee Itoobiya iyo Eriteriyaanka ah ee ku dhibtoonaya inay helaan shaqo waqti dhiman ah.
“Ma ahan kaliya dowladda Eritrea. Muddo aad u dheer waxaa jiray afduubyo ka dhacayay xeryahaas,” Tsehaye ayaa u sheegay Al Jazeera. Madax furashada waxay gaari kartaa kumanaan kun oo doolar. [Eritrea] ayaa halis ku jira mana haystaan ilaalin ku filan xeryahaas
