-2- July-2023- BBC- AFP”
Boqorka dalka Koonfur Afrika ee Zulu Misuzulu kaZwelithini ayaa lagu daweynayaa cisbitaalka kadib markii looga shakiyay inuu sumeeyay, sida uu sheegay ra’iisul wasaarihiisa dhaqanka.
Boqorka ayaa daweyn u doontay Eswatini maadaama uusan ku raaxaysaneyn inuu daweyn u raadiyo Koonfur Afrika, ayuu madaxa Mangosuthu Buthelezi ku daray.
Tani waxay daba socotaa geeridii lama filaanka ahayd ee mid ka mid ah lataliyayaashiisa sare, oo sidoo kale looga shakiyay sunta, ayuu yiri Chief Buthelezi.
Si kastaba ha ahaatee, afhayeenka rasmiga ah ee boqorka ayaa sheegay in uu “caafimaadkiisu wanaagsan yahay”.
Boqorku hadda kuma jirin cisbitaal, “argagax aan loo baahnayn” waa in aan la abuurin, ayuu yidhi Amiirka Afrika Zulu, taas oo u muuqata mid si dadban u tixraacaysa hadalka Chief Buthelezi.
Boqor Misuzulu ayaa lagu hor caleemo saaray kumannaan qof oo uu u talin jiray bishii Oktoobar ee la soo dhaafay.
Balse loolan xun oo dhanka awoodda ah ayaa ka dhex aloosmay qoyska boqortooyada oo ku saabsan ku biiritaanka 48-jirkan, waxaana sidoo kale dhawaanahan xiisad ka dhex aloosantay boqorka iyo Chief Buthelezi.
Boqorka Zulu ma laha awood siyaasadeed oo rasmi ah, doorka boqorka ee gudaha guud ahaan bulshada Koonfur Afrika waa mid xafladeed, laakiin waxa uu weli saameyn weyn ku leeyahay miisaaniyad sanadeedka ay dowladdu bixiso oo ah dhowr milyan oo doolar.
Koox qoyska ka mid ah ayaa dacwadiisa ka horjeedinaysa carshiga maxkamadda, iyagoo ku adkaysanaya inuusan ahayn dhaxalka saxda ah ee aabihiis dhintay, King Goodwill Zwelithini.
Si kastaba ha ahaatee, Amiirka Afrika ayaa xaqiijiyay in boqorku uu baaritaan caafimaad oo wanaagsan ku maray Eswatini xilli uu booqanayay adeerkiis, Boqor Mswati III.
Baaritaannada ayaa la sameeyay sababtoo ah “waqtiyada aan joogno ee masiibada ah sida Covid-19 iyo cudurrada kale ee khatarta ah”, iyo sidoo kale “si loo yareeyo wax kasta oo aan waqtigeeda ku dhicin, marka loo eego warbixinnada ku saabsan geerida lama filaanka ah ee Xaba”.
Ku biirista boqor Misuzulu ee carshiga waxay ahayd mid ka dhakhso badan sidii la filayay, wuxuuna udub dhexaad u ahaa khiyaanada qasriga.
Aabihii wuxuu dhintay intii lagu jiray cudurka faafa ee Covid bishii Maarso 2021 dhibaatooyin la xiriira sonkorowga.
Waxa uu ahaa boqorkii ugu xukunka dheeraa qaranka Zulu, isaga oo kursiga ku fadhiyay ku dhawaad 50 sano.
Boqor Misuzulu hooyadii, Boqorad Mantfombi Dlamini-Zulu, ayaa markaa noqotay boqortooyadii, laakiin waxay dhimatay bil ka dib.
Waxa uu taageeray in boqor Misuzulu ay ku soo biirto carshiga ka dib dhimashadeeda, laakiin wararkii ugu dambeeyay ayaa sheegaya in khilaaf xoogan uu soo kala dhex galay labada dhinac.
Waxay daba socotay khilaaf ka dhashay guddoomiyenimada guddiga Trust Ingonyama, oo maamusha dhul baaxad leh oo boqorku gacanta ku hayo.
Boqorku waxa uu guddoomiye u magacaabay Chief Thanduyise Mzimela, balse arrintaasi waxaa ka soo horjeestay Chief Buthelezi oo dareemay in aanu khibrad u lahayn xilkaas, sida ay sheegtay warbaahinta gudaha.