12″ November “2022 ” ALJAZEERA
Falanqeeyayaasha amniga ayaa ka digaya app-ka casriga ah ee wadahadalka cimilada ee Sharm el-Sheikh in loo isticmaali karo basaasnimo maadaama ay ‘si aad ah u faragelinayso’ gelitaanka goobaha, sheekaysiga iyo sawirrada
Walaaca amniga internetka ayaa lagu soo qaaday wadahadalada cimilada ee Qaramada Midoobay ee COP27 ee ku saabsan abka talefanka casriga ah ee rasmiga ah kaas oo la sheegay in uu leeyahay carte blanche si loola socdo goobaha, wada sheekaysiga gaarka ah iyo sawirada.
Ilaa 35,000 oo qof ayaa ka qayb-galay shirka cimilada ee Masar oo socon doona muddo laba toddobaad ah, App-kan ayaa in ka badan 10,000 jeer lagala soo degay Google Play, iyadoo ay ku jiraan masuuliyiin ka socda Faransiiska, Jarmalka iyo Kanada.
Wasaaradda Isgaarsiinta iyo Tignoolajiyada ee Masar ayaa soo saartay app-ka loogu talagalay wufuudda shirweynaha.
Waxaa loola jeedaa in lagu caawiyo ka qaybgalayaasha in ay si habsami leh u dhex maraan shirka, laakiin “dawladda Masar waxaa laga yaabaa in ay hubisay app-ka oo ay hadda awood u leedahay in ay la socoto dhammaan ka qaybgalayaasha shirka”, David Bader, oo ah khabiir ku takhasusay sayniska xogta iyo internetka, ayaa u sheegay Al. Jazeera.
Falanqeeyayaasha ayaa ka digaya in barnaamijka COP27 uu si weyn ula socon karo dhaqdhaqaaqa isticmaalaha iyo isgaarsiinta, wuxuuna awood u leeyahay inuu akhriyo iimaylka isticmaalayaasha iyo fariimaha sirta ah, duubo wada sheekeysiga taleefanka, iyo xitaa iskaan karo dhammaan aaladda macluumaadka xasaasiga ah.
Bader wuxuu xusay halka horumariyuhu sheegay in appku aanu ururin xogta: “Waxaa la yaab leh in appku leeyahay awood qariib ah oo uu ku galo magaca isticmaalaha, lambarka taleefanka iyo ciwaanka iimaylka, dhammaan iimaylka isticmaalaha – oo leh sharraxaad qosol leh ‘shaqada app’ iyo mid sawiradiisa ‘maamulka xisaabaadka
Inta badan apps-yada waxay waydiiyaan ogolaansho si ay u galaan dhinacyo kala duwan oo talefanka casriga ah, oo ay ku jiraan goobta hawlaha GPS-ka ama kamaradaha warbaahinta bulshada, laakiin isticmaalayaashu waxay u baahan yihiin inay taxaddaraan, ayuu yidhi Kevin Curran, borofisar amniga internetka ka ah Jaamacadda Ulster.
“Mid kasta waa in la waydiiyaa in mid kasta oo ka mid ah ogolaanshahan ay lagama maarmaan tahay,” Curran ayaa yidhi, isaga oo ku tilmaamay barnaamijka COP27 mid “faragelin weyn leh”.
“Xaaladdan, way adag tahay in la aqoonsado qoriga sigaarka cabba. Waxa aan la hubin karin ayaa ah in dawladda Masar ay tan u isticmaalayso xog ururin iyo in kale,” Curran ayaa u sheegay Al Jazeera.
Waxa uu xusay, si kastaba ha ahaatee, appku uu sii wadi karo bixinta macluumaadka isticmaalayaasha xitaa ka dib marka shirka cimilada uu dhamaado Noofambar 18
Marka loo eego falanqeynta app-ka ay sameeyeen kooxda warbaahinta Mareykanka ee Politico, waxay la socon kartaa isgaarsiinta xitaa marka aaladda uu ku jiro qaab hurdo.
gabi ahaanba waa la diiday’
Safiirka Masar ee COP27 Wael Aboulmagd ayaa dhaleeceeyay wararka la isla dhexmarayo, isagoo u sheegay suxufiyiinta qiimeynta amniga internetka la dhammeeyay, “waxaa la ii sheegay sida aan macquul ahayn, ama jir ahaan ama farsamo ahaan aan macquul ahayn” ay noqon doonto in la isticmaalo app-ka si qarsoodi ah.
Qaar ka mid ah dadka u dhaqdhaqaaqa xuquuqda ayaa dhaleeceeyay go’aanka Masar ay ku martigelinayso COP27, iyaga oo sabab uga dhigaya rikoor dheer oo lagu xakameynayo mucaaradka siyaasadeed. Tobanaan kun oo qof ayaa lagu qiyaasaa in xabsiga la dhigay.
Tiro ka mid ah ka qaybgalayaasha ayaa wadaagay in WiFi-ga shirka cimiladu uu xannibay gelitaanka mareegaha sida Human Rights Watch iyo xarunta madax-bannaan ee Masar ee Mada Masr, iyo sidoo kale Aljazeera.
