11″ November “2022”
Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden ayaa soo saaray baaq ku aaddan tallaabo caalami ah oo lagula dagaallamayo qalalaasaha cimilada, taasoo uu ku tilmaamay mid khatar ku ah “nolosha meeraha aadka u badan”.
Isagoo ka hadlayay shirka cimilada ee COP27 ee Qaramada Midoobay ee Masar Jimcihii, Biden wuxuu ku dhawaaqay hindiseyaal cusub oo Mareykan ah iyo maalgelin si loogu caawiyo waddamada soo koraya oo ay ku jiraan Afrika inay la qabsadaan caqabadaha deegaanka.
“Maraykanku waxa uu ku dhaqmayaa; qof walba waa inuu wax ka qabtaa. Waa waajib iyo mas’uuliyad saaran hoggaanka caalamiga ah. Wadamada awooda u leh inay caawiyaan waa inay taageeraan wadamada soo koraya, si ay u sameeyaan go’aano cimilo oo muhiim ah – fududaynta kala-guurka tamartooda, dhisida dariiqa barwaaqada [taasi] waafaqaysa lama huraanka cimilada, “Biden ayaa yidhi.
“Haddii dalalku ay maalgelin karaan dhuxusha dalalka soo koraya, ma jirto sabab aan u maalgelin karno tamarta nadiifka ah ee dalalka soo koraya
Madaxweynaha Mareykanka ayaa soo bandhigay tillaabooyin isdaba joog ah oo ay Washington qaadayso gudaha iyo daafaha caalamka si ay gacan uga geysato dhimista qiiqa hawada sii daaya. Taas waxaa ku jira maalgelinta dadaallada cimilada adduunka iyo riixida lagu xakameynayo qiiqa meeraha kululeeya.
Jimcihii, wuxuu sidoo kale ku dhawaaqay $150m “hoos u dhigista” si loogu taageero dadaallada la qabsiga ee Afrika oo dhan.
Biden waxa uu raaligelin ka bixiyay go’aankii uu madaxweynihii ka horeeyay Donald Trump kaga baxay heshiiskii Cimilada ee Paris, waxa uuna sheegay in Washington ay ku dhowdahay in ay ka soo baxdo waajibaadka ka saaran heshiiska lagu dhimayo qiiqa nus 2030 marka la barbardhigo 2005.
“Laga soo bilaabo maalmihii ugu horeeyay ee xafiiska, maamulkaygu wuxuu horseeday ajande geesinimo leh si wax looga qabto dhibaatada cimilada iyo kordhinta amniga tamarta guriga iyo adduunka oo dhan,” ayuu yiri Biden.
Shirka COP27, qaar ka mid ah wadamada Yurub, iyo sidoo kale Shiinaha, ayaa sheegay in ay diyaar u yihiin in ay wax ku biiriyaan dhaqaalahan.
Laakiin Washington waxay ka dhawaajisay inaysan dib u celin doonin dadaalka, iyadoo soo jeedinaysa in gargaarka caalamiga ah ay tahay in la waafajiyo, ma aha magdhow. Ergeyga Maraykanka ee cimilada John Kerry toddobaadkan waxa uu muujiyay furfurnaanta ka hadalka fikradda.
Bishii Sebtembar, Kerry wuxuu sheegay in isticmaalka ugu wanaagsan ee lacagtu ay tahay in laga hortago waxyeello kale iyo “yaraynta” xaaladda, isaga oo intaa ku daray in aanu dareemayn “dambi” dhibaatada.
Masar ayaa martigelinaysa shir madaxeedka cimilada adduunka iyadoo saynisyahannadu ay sii wadaan qeylo dhaanta ku saabsan khatarta dhibaatada cimilada, taas oo horseedi karta masiibo aan laga soo kaban karin oo khatar ku ah nolosha aadanaha.