24″ November “2021”Al Jazeera.
Ra’iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed ayaa aaday jiidaha hore ee dagaalka si uu u hogaamiyo ciidamadiisa dagaalka kula jira ciidamada waqooyiga gobolka Tigray, sida ay sheegtay warbaahinta dowladda.
Ra’iisul wasaare ku xigeenka Demeke Mekonnen Hassen ayaa la wareegi doona shaqada caadiga ah ee dowladda marka uu maqan yahay Abiy, sida ay sheegtay Fana Arbacadii.
Warbaahinta dowladda ma aysan soo bandhigin muuqaallada Abiy, oo 45 jir ah oo hore uga tirsanaan jiray ciidamada isla markaana ku guuleystay abaalmarinta nabadda ee Nobel 2019, isagoo jooga goobta dagaalka. Dawladdu ma aysan shaacin goobta uu ku sugan yahay balse afhayeen u hadlay ayaa sheegay in uu Talaadadii soo gaaray jiidda hore.
“Waxaa la gaaray waqtigii dalka lagu hoggaamin lahaa naf hurnimo,” Abiy ayaa ku yiri qoraal uu soo dhigay Twitter-ka gelinkii dambe ee Isniintii. “Kuwa doonaya inay ka mid noqdaan carruurta Itoobiya ee ay taariikhdu xusi doonto, maanta u kaca dalkiinna. Aan ku kulanno goobta dagaalka”.
Abiy ayaa ballan qaaday guul degdeg ah, balse dabayaaqadii bishii June ayay kooxda TPLF dib isu uruursatay oo dib ula wareegtay inta badan Tigray-ga oo ay ku jirto caasimaddeeda Mekelle. Wixii markaas ka dambeeyay ciidamada Tigreega ayaa gudaha u galay gobolada ay dariska yihiin ee Canfarta iyo Axmaarada waxayna todobaadkan sheegteen gacan ku haynta Shewa Robit oo 220km (135 miles) waqooyi bari kaga beegan magaalada Addis Ababa.
Ciidamada Tigreega iyo xulafadooda ayaa ku hanjabay in ay socod ku tagi doonaan caasimadda Addis Ababa. Waxa kale oo ay si ba’an ugu dagaalameen sidii ay isugu dayi lahaayeen in ay gooyaan marinka gaadiidka ee isku xidhaya Itoobiya oo aan bad lahayn iyo dekedda ugu weyn gobolka ee Djibouti.
Talaadadii, ergeyga gaarka ah ee Maraykanka Jeffrey Feltman ayaa sheegay in milatariga Itoobiya iyo maleeshiyaadka gobolka ay u suurtagashay in ay hakiyaan isku daygii Tigrayga ee ahaa in la gooyo marinka laakiin ciidamada Tigreega ay u suurtagashay in ay koonfurta u dhaqaaqaan dhanka Addis Ababa.
Qaramada Midoobay oo ku dhawaaqday in shaqaalaheeda ay si deg deg ah ugala baxeyso dalka Itoobiya
Qaramada Midoobay ayaa ku dhawaaqday in ay si deg deg ah dalka Itoobiya ugala baxeyso shaqaalaheeda si uga bad baadaan wax yeellada dagaalka, waxayna Qaramada Midoobay sheegtay in dagaalka ka socda Itoobiya uu sii xoogeesanyo marba marka ka danbeeyso.
Qaar kamid ah wadamada reer Galbeedka ayaa horey dalka Itoobiya ugala baxay muwaadiniintooda, waxaana wali sii kordhaya dalalka ku baaqaya in muwaadiniintooda ay Itoobiya si deg deg ah ugu soo baxaan.
Dagaalka u dhaxeeya ciidamada federaalka Itoobiya iyo xoogagga taabacsan JabhaddaTPLF, ayaa la sheegayaa in ay sii xoogeeysanayaan, waxaana dagaalka uu kusii baahay deegaano hor leh oo ku hareereeysan magaalo madaxda dalka Itoobiya looga arrimiyo
Inta badan waqooyiga Itoobiya waxaa ka maqan isgaarsiineed, waxaana la xaddiday gelitaanka saxafiyiinta, taasoo ka dhigaysa sheegashada goobaha dagaalka ay adag tahay in la xaqiijiyo.
Mustafa Ali, oo ah aasaasaha iyo guddoomiyaha Horn International Institute for Strategic Studies, ayaa sheegay in go’aanka Abiy ee uu ugu wareegay dagaalka uu ahaa “khamaar weyn”.
“Aby wuxuu halis geliyey naftiisa, wuxuuna sidoo kale halis geliyey nolosha kuwa isaga garab sii ahaan doona,” Ali ayaa u sheegay Al Jazeera.
Waan la yaabay markii aan maqlay” Abiy wuxuu qorsheynayay inuu ku biiro askarta goobta ku sugan, mid ka mid ah askarta la qoray, 42-jir darawal Tesfaye Sherefa, ayaa u sheegay wakaaladda wararka ee AFP.
“Hogaamiyuhu marka uu kursigiisa ka tago… iyo carshigiisa waa inuu dalkiisa badbaadiyo. Ujeedkiisu maaha inuu noolaado, ee waa inuu dalkan samatabbixiyo, aniguna waan ilmeeyay markii uu yidhi ‘i raac’ oo uu safka hore aaday.
Ugu yaraan mid ka mid ah orodyahanada caanka ah ee masaafada – marathon-ka iyo biladda qalinka ah ee Olombikada Feyisa Lelisa – ayaa ku biiray kumannaan Itoobiyaan caadi ah oo doonaya inay raacaan hoggaanka Abiy.
Feyisa, orodyahanka masaafada, ayaa u sheegay warbaahinta dawladda in horumarka Tigraygu uu soo bandhigay “fursad weyn” oo lagu difaaco dalka.
Orodyahanka ayaa caan ku noqday siyaasada kadib markii uu kor u qaaday isla markaana gacmaha isdhaafsaday markii uu dhammaystay orodkii marathon-ka ee Olombikada Rio de Janeiro ee 2016-taasoo ahayd mid muujinaysa garab istaaga qowmiyadaha Oromada ee lagu laayay iyaga oo ka cabanaya tacadiyo loo gaystay ku dhawaad 30 sano oo taliska TPLF.
Wareysi uu siiyay warbaahinta dowladda oo soo baxay arbacadii, Feyisa wuxuu ku sheegay inuu ku farxi doono fursad uu kula dagaalamo kooxda TPLF.
壯陽藥“Marka waddan lagu soo xad-gudbo, ma jirto si aan u istaago oo aan daawado,” ayuu yidhi.
Warbixin kale oo ay soo saartay warbaahinta dowladda ayaa soo xiganeysa horyaalnimada masaafada ugu caansan Itoobiya, Haile Gebreselassie, isagoo leh, sidoo kale, wuxuu ka dagaalami doonaa dagaalka.
Rajada laga qabo in wadanku kala go’o ayaa argagax galiyay Itoobiya iyo dadka indha indheeya oo ka baqaya waxa ku dhici doona gobolka inta badan qalalaasuhu ka jiraan. Dalal dhowr ah oo ay ku jiraan Mareykanka, Ingiriiska, Faransiiska, Jarmalka iyo Turkiga ayaa u sheegay muwaadiniintooda inay si degdeg ah uga baxaan.
“Itoobiya waa dal weyn; Haddii ay u soo dhaadhacdo dawlad la’aan, waxa dhibaato weyn oo xasiloonidaro ah ay galin doonaan dalalka geeska africa
