9 May “2021
Gantaalka weyn ee lagu magacaabo Long March-5b uu Shiinaha hawada sare u diray ee xakamaha goostay ayaa ugu dambeynti ku soo dhacay badweynyta Hindiya meel u dhaw jasiiradda Meldivis.
Waxaa laga qabay cabsi weyn inuu gantaalkaasi uu ku soo dhaco goobo ay dadku deggan yihiin halkaasina uu qasaara ka geysto.
Maxaa dhici lahaa haddii uu ku soo dhici lahaa meel ay dad deggan yihiin?
Shuruuc caalami ah oo ay waddamada ku heshiiyeen lana meel mariyey 1960-kii iyo 1970-kii ayaa lagu maareeyaa arrima noocan ah haddii ay dhacaan.
Waddanka u gantaalka noocan ah ee la xakameyn waayo uu ku soo dhaco qasaaraha ka soo gaaro dalki gantaalka qasaaraha geystay lahaa wuxuu weydiisanayaa magdhow u dhigmo qasaaraha soo gaaray arrintaasi oo haatan ka hor hal mar dhacday.
Gantaalka Midowgii Soofiyeti uu lahaa ee lagu magaacabayey Cosmos 954 oo ku duulayey tamarta niyuukilarka ayaa 1978-kii ku dhacay dalka Canada. Dalka Canada wuxuu Midowgi Soofiyeti uu ka dalbaday kharashaadki lagu nadiifin lahaa shucaacii niyuuukilarka ee ka dhashay qaraxa dayax-gacmeedkaasi.
Arrintan oo kale horay ma u dhacday, mase laga yaabaa iney markale dhacdo?
Shiinaha ayaa taariikh dheer u leh qayba ka mid ah qalabka hawada sare ay u dirto ay meeshey doonaan ay ku soo dhacaan.
Gantaallada laga soo gano xaruunta dayax-gacmeedyada laga diro ee Xichang ee ku yaalla gobolka Sichuan, waxay si joogta ah ugu soo dhacaan dhulka miyiga ah ee xaruuntaasi u dhow, mararka qaarna waxyeello geysta.
Shiinaha ayaa markaa wixi ka dambeeyey dayax-gacmeedyo badan uu hawada u diray uu ka mid yahay gantaalkan weyn ee lagu magacaabo Long March-5b, u wareejiyey xaruun cusub oo ku taalla Wenchang, oo ku taallo magaalada Hainan, oo ah jasiirad ka baxsan xeebta Koonfur-bari.
Sanadkii hore, markii ugu horreysay ee gantaalka Long March 5B ay hawada sare u dirtay ayaa lagu tilmaamay mid muujineyso horumarka uu Shiinaha dhanka hawada sare uu ka gaaray. Gantaalkaasi oo markii dambe xakameyntiisu ay adkaatay markii uu hawada ku burburay qayba ka mid ah burburkiisa waxay ku soo dhaceen tuulo ku taallo Ivory Coast.
Xaruunta Hawada sare ee Shiinaha ayaa qorsheysa ilaa iyo 2022-ka iney hawada sare u dirto dayax-gacmeedya ka mid ah Long March 5B. Haddiise Shiinuhu uu la imaan qorshe arrimahaasi oo dhan uu wax ka qaban waayo ay badan doonto iney dad badan waxyeella ka soo gaarto burburka qayba ka mid ah dayaxgacmeedyada burburkooda uu dhulka ku soo dhaca.
Fursadda gantaalladaasi ay ugu soo dhici karaan goobaha ay dadku deggan yihiin wey yar tahay, hase yeeshee welina khataruhu wey jiraan. Taasoo ay ka ka dhalatay su’aal ah habka loo naqshadeeyey barnaamijka hawada sare ee dalkaasi.
Ma jiraan gantaallo ay dalal kale leeyihiin oo dhawaan xakamaha goostay?
Bishii March dayax-gacmeedka lagu magacaabo ayaa xakamaha goostay wuxuuna ku soo dhacay goob ay dadku deggan yihiin. Qaybo ka mid ah burburka dayax-gacmeedkaasina uu ku soo dhacay dhul beereed ku yaalla gobolka Washington. Iyada oo cilladda dayax-gacmeedkaasi ku timid loo sababeeyey inuu howshi gabay mid ka mid ah matoorradi ka caawin lahaa sida uu qorshuhu ahaa inuu si sax ah uu u dhulka ugu soo laabto.
Taarikdii hore ee hawada sare dhacdooyinkii dhacayna waxaa ka mid ahaa dayax-gacmeed ay NASA dirta 1973 iyo 1974 balse saaynisyahannadii dayax-gacmeedka diray ay snadkii 1979-kii ay xakameyn waayeen. Dayax-gacmeedka uu culeyskiisu ahaa 77 tan ayaa ugu dambeynti ku burburay Badweynta Hindiya, balse burburkiisu uu garay xeebaha Australia. Madaxweynaha Mareykanka ee xilligaasi Jimmy Carter dhacdadaasi raalli gelin ayuu ka bixiyey.
Shiinaha hawada sare maxaa kale uu ka wadaa?
Sanadihii ugu dambeeyey dalka Shiinaha wuxuu ku tallaabsaday horumar ballaadhan oo dhinaca hawada sare uu u qaaday. Bil ka hor dayax-gacmeedka Tianwen-1 oo dul meera meeraha Mars ayuu diray, bishii December waxay hawada sare ka soo qaadeen muunado ka mid ah ciid kaddibna dhulka ula soo laabteen.
Bilaha May iyo June waxay sida oo kale rajeeynayaan iney ka howl galaan meeraha Mars iyaga oo doonaya robot iney halkaa ka dajiyaan. Ilaa iyo haddana waxaa howlgal noocaasi ah ju guuleystay dalka Mareykanka oo keli ah oo gaaray meeraha Mars.
Shiinaha waxaa lagu eedeynayaa in ay taxadar la’aan wayn tahay in la ogolaado in gantaal wayn uu dhulka ku soo noqdo isagoo aan la xakameyneynin. Balse dowladda Shiinaha waxay reer Galbeedka ku eedeysay dacaayad in ay ku wadaan gantalkan.
