7- August-2023
Howlgalka Midowga Afrika ayaa ku adkeysanaya qorshaha ka bixitaanka Soomaaliya ee Al-Shabaab
Hawlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (Atmis) ayaa sii wada qorshihiisa bixitaanka, isagoo diyaarinaya barkad ka kooban 3,000 oo askari oo kale si ay dalka uga baxaan, taasoo qayb ka ah qorshaha dib u dhiska ee Muqdisho muddada dheer.
Balse taasi waxay la micno noqon kartaa caqabado qoto dheer oo dhanka ammaanka ah oo soo wajaha dalka deriska ah ee Kenya, oo waayadan dambe la dhibtoonayay weeraro kaga imaanayay kooxda xagjirka ah ee Al Shabaab.
Toddobaadkan, madaxda Atmis waxay sheegeen in dhimistii ugu dambaysay ee ciidamada la samayn doono dhammaadka Sebtembar. Waxayna Ergada Midowga Afrika iyo Qaramada Midoobay ee Soomaaliya ay dib u xaqiijiyeen inay taageerayaan dowlad-dhisidda Soomaaliya si meesha looga saaro. Hase yeeshee, barnaamijku wuxuu si toos ah u saameeyaa Kenya oo laga yaabo inay bangi ka dhigto xasillooni ku filan Soomaaliya si ay u maamusho ammaankeeda.
Mohamed el-Amine Souef, madaxa Atmis, iyo Aisa Kirabo Kacyira, oo ah madaxa xafiiska taageerada Qaramada Midoobay ee Soomaaliya (Unsos) ayaa booqasho ku tagay magaalada Kismaayo ee koonfurta Soomaaliya, halkaas oo ay kula kulmeen shaqaalaha Qaramada Midoobay iyo Atmis oo ay ka wadahadleen sii socoshada duullaanka ka dhanka ah Al-Shabaab. arrimaha amniga iyo siyaasadda.
Soomaaliya waxay samaysay horumar weyn, waxaana horumarkaas sabab u ah wadashaqeynta Atmis iyo QM ee dhanka horumarinta amniga iyo dagaalka ka dhanka ah maleeshiyada Al Shabaab. Maanta, dadka Soomaaliyeed waxay ku noolaan karaan si nabad ah,” ayuu ku yiri war-saxaafadeed ay si wadajir ah uga soo saareen Muqdisho.
“Waxaan rabaa in aan idin xasuusiyo in aan halkan u joogno arrimo wanaagsan oo aan ku taageereyno shacabka Soomaaliyeed, wax kasta oo aan sameyneyno waa in aan ka hormarinaa danahooda,” ayuu Souef ku daray hadalkiisa shaqaalaha howlgalka ee fadhigoodu yahay magaalada Kismaayo.
Booqashada labada mas’uul ayaa ku soo beegantay xilli maamulka Atmis iyo la-hawlgalayaasheeda ay isku diyaarinayaan sidii ay u sameyn lahaayeen qiimeyn farsamo oo wadajir ah oo ku saabsan wejiga koowaad ee ka bixitaanka ciidamada Atmis, kaasoo lasoo gabagabeeyay bishii June. Natiijooyinka ayaa ku wargelin doona wajiga labaad kaas oo u baahan in Atmis ay la baxdo 3,000 oo kale oo ciidan ah dhamaadka Sebtembar. Intii lagu guda jiray wejiga koowaad, Atmis waxay Soomaaliya kala baxday 2,000 oo askari, waxayna lix saldhig oo ciidan ku wareejisay ciidamada ammaanka Soomaaliya.
Ka bixitaanka wejiga ah ee ciidamada nabad ilaalinta Afrikaanka ah ee ku sugan Soomaaliya ayaa ku soo aadaya iyadoo Kenya ay weeraro hor leh ka dhacayaan gobolada waqooyi bari iyo xeebaha.
Prof Kindiki, ayaa sheegay in Kenya ay sirdoon tahay in ay sii kordheyso joogitaanka canaasiirta argagixsada ee gobolka waqooyi bari, wuxuuna sheegay in dowladdu ay go’aansatey in macallimiinta aan u dhalan deegaanka laga saaro meelo kala duwan oo ay degan yihiin, lana dhigo meel dhexe oo ammaan ah oo ammaankooda lagu ilaaliyo, lana galbiyo. iyo shaqada.
Waxaa hadda walaac laga muujinayaa in dhimistaasi ay sare u qaaddo falalka amni darro ee ka dhaca guud ahaan gobolka maadaama Al Shabaab ay ku dhiiradeen in ciidamada ammaanka Soomaaliya ay u adkeysan waayeen in ay sii heystaan deegaanada laga saaray.
Walaacaas dartood, Kenya, Itoobiya iyo Jabuuti-saddex ka mid ah shanta waddan ee ay ciidamadu ka joogaan Soomaaliya ee sida tooska ah u saameeya dhaq-dhaqaaqa Al-Shabaab ayaa ku yaboohay in ay tiro cayiman oo ka mid ah ciidamadooda ku sii hayaan Soomaaliya xitaa haddii Atmis uu gebi ahaanba isaga baxo Soomaaliya ugu dambayn. sanadka 2024.
Guddoomiye Khaliif waxa uu walaac ka muujiyey mar ay madasha fadhiyeen afar waddan oo kala ah; Mandheera, Wajeer; Garissa, iyo Lamu oo muddooyinkii dambe ay weerarro ku qaadeen Al Shabaab. Weerarada ayaa inta badan dhacay bishii June markii ciidamada booliska qaranka Kenya ay sheegeen in ilaa 20 qof lagu dilay Lamu hal todobaad gudaheed.
Gen Peter Kimani Muteti oo ah taliye ku xigeenka ciidamada Atmis u qaabilsan dhanka taakuleynta iyo saadka ayaa sheegay in ciidamada nabad ilaalinta ay guteen qeybihii ugu muhiimsanaa ee loo igmaday oo ay ka mid yihiin hoos u dhigista Al Shabaab, ilaalinta shacabka, xaqiijinta in aan gaarsiino gargaar bani’aadantinimo. La-talinta Ciidamada Ammaanka Soomaaliya (SSF), oo aan la iloobin arrimaha taageerada xasilinta.
“Waa inaan si joogta ah u hubinaa, si wadajir ah ama si gaar ah Atmis, inaan sii wadno inaan u gudbino waajibaadka qaabka loo bixiyay,” ayuu yiri Gen Muteti. Atmis waxa uu Soomaaliya kala baxay 2000 oo askari dhamaadkii bishii June halka 3,000 oo kale laga soo saari doono bisha September.