10 -Feb-2024 Kampala
Khubaro dhanka amaanka ah oo ka qeyb galaya shir uu soo qaban qaabiyay Urur Goboleedka IGAD ayaa muujiyay suurtaglnimada In kooxaha argagixisada ee ADF iyo Al Shabaab ay ka faa’ideysataan iska horimaadka Bariga Dhexe si ay u qortaan, askar cusub iyo inay bartilmaameedsadaan danaha Israa’iil ee gobolka”
Wakiilada amniga ee ka qaybgalaya kulan ka dhacay Entebbe oo ay weheliyaan sharci-dajiyayaal ka tirsan guddiyada difaaca iyo amniga ee baarlamaannada ayaa sheegay in colaadda Bariga Dhexe awgeed, sirdoonka ay muujinayaan isku dayo Al Shabaab iyo Allied Democratic Forces (ADF) ee ku aadan danaha Israel ee dalal kala duwan.
Khubarada ka qeyb galaya kulanka heerka sare ah oo ay soo qaban qaabisay Urur Goboleedka IGAD, ayaa sheegay in ADF iyo Al Shabaab ay ka faa’ideysanayaan iskahorimaadka Bariga Dhexe si ay u qortaan, iyaga oo intaa ku daray in qaar ka mid ah wakiilada “ay u gudbeen Uganda”.
Dr Tolit Atiya, oo ah khabiir dhanka ammaanka ah ayaa sheegay in kooxaha xagjirka ah ay dhawaanahan ka soo gudbeen gobolka Saaxil, ayna galeen gudaha Afrika oo ay ku jiraan Bariga Afrika iyo Geeska Afrika, taasoo keentay cabsida laga qabo in gobolka uu la kulmo dhaqdhaqaaqyo dheeraad ah oo ay wadaan kooxahan.
Siyaasadda arrimaha dibadda ee Israa’iil waxa ay ka turjumaysaa siyaasadda arrimaha dibadda ee Maraykanka, dan la’aanta tan dambe ee xaaladda dadka Gaza ku nool ee ay gacanta ku hayso Israa’iil, waxa ay ka dhigaysaa mid xagjir ah kooxaha ka jira waddamada xudduudaha ah sida Lubnaan, Iiraan, Suuriya, si ay u eegaan bartilmaameedyo jilicsan. ayuu yiri.
Khubarada dhanka ammaanka ayaa ka digaya in wada shaqeyn dhexmarta Al Shabaab iyo ADF ay u badan tahay.
Bariga Afrika iyo Israa’iil waxay ku raaxaystaan xidhiidh saaxiibtinimo iyo shirkadaha Israel waxay ka shaqeeyaan gobolka dhinacyada dhismaha, kaabayaasha, ICT, beeraha, iyo maamulka biyaha.
Iskahorimaadka u dhexeeya Israa’iil iyo kooxaha xagjirka ah ee Xamaas ay hoggaamiso ayaa qarxay Oktoobar 7, 2023, markii Xamaas ay qaadday weerar lama filaan ah oo ka dhan ah Israa’iil, oo bilaabay dagaal ay Israa’iil kaga jawaabtay duqeymo culus oo ka dhacay Marinka Gaza, oo ay ku dishay in ka badan 28,000 oo falastiiniyiin ah Gaza, oo ay ku jiraan carruurta, shaqaalaha gargaarka, saxafiyiinta, iyo rayidka; qaar ay ku dhinteen burburka soo dhacayay.
Sidoo kale, khilaafkii u dhexeeyay Soomaaliya iyo Itoobiya, ka dib markii ay labada dhinac kala saxeexdeen heshiis ahaa in 50-sano laga kireeyo dhul ku yaalla xeebta Badda Cas ee Somaliland oo laga isticmaalo badda iyo ganacsiga badda iyo gelitaanka dekedda Berbera. beddelka aqoonsiga Somaliland oo ah dal madax-bannaan, ayaa sidoo kale loo soo qaaday inuu yahay qalabka ugu weyn ee lagu shaqaaleysiiyo Al Shabaab.