19″ May”2022″ CNN
Hay’adda xuquuqul insaanka ee Amnesty International ayaa FIFA ku boorisay inay ugu yaraan 440 milyan oo dollar u qoondayso magdhowga shaqaalaha soogalootiga ah ee ay sheegtay inay la kulmeen tacaddi dhanka shaqada ah oo ay ugu diyaar garoobayaan ciyaaraha adduunka ee ragga ee 2022 ee Qatar.
Warqad furan oo loo diray madaxweynaha FIFA Gianni Infantino, Amnesty International iyo xulal kale oo ka mid ah kooxaha kale ee xuquuqul insaanka ayaa lagu sheegay in maamulka kubbadda cagta adduunka uu la shaqeeyo Qatar si loo “sameeyo barnaamij dhamaystiran si loo hubiyo in dhammaan xadgudubyada shaqada ee FIFA ay ku darto in la saxo.
” “Iyadoo lix bilood laga joogo furitaanka Koobka Adduunka ee FIFA Qatar 2022, boqollaal kun oo shaqaale muhaajiriin ah ma helin dawo ku filan, oo ay ku jirto magdhow lacageed, xadgudubyo xun oo shaqo oo ay la kulmeen iyaga oo dhisaya oo u adeegaya kaabayaasha muhiimka u ah diyaarinta iyo gaarsiinta Koobka Adduunka ee Qatar,” ayaa lagu yiri warqadda.
“FIFA waa inay kaydisaa lacag aan ka yarayn US$440 milyan oo abaal marin ah oo la siiyo kooxaha ka qayb galaya koobka aduunka, si loogu maalgeliyo dhaqaalaha lagu taageerayo hagaajinta.” Waxaa jiray dhaleecayn ballaaran oo loo jeedinayo sida loola dhaqmay shaqaalaha muhaajiriinta ah ee Qatar inta lagu guda jiro dhismaha tartanka.
Amnesty International ayaa sheegtay in arrimaha ay ka mid yihiin xaaladaha shaqada oo aan ammaan ahayn iyo saacadaha xad-dhaafka ah, ay “si baahsan” ugu jiraan dalka.
Warqadda ayaa sidoo kale lagu sheegay in mas’uuliyiinta Qatar “ay ku guuldareysteen inay baaraan sababaha dhimashada kumanaanka shaqaalaha muhaajiriinta ah tan iyo 2010.”
Iyadoo la aqoonsanayo horumarka la sameeyay si loo ilaaliyo xuquuqda shaqaalaha ee dalka, waxay sheegtay in 犀利士 gargaarku uu soo daahay iyo in “nidaamka kafaala-qaadka ee kafala” ee waddanku u oggolaaday “loo shaqeeyayaasha aan damiirka lahayn inay ku xad-gudbaan shaqaalaha muhaajiriinta ah si aan ciqaab lahayn.” “
Iyadoo laga yaabo inay aad u daahday in la tirtiro dhibaatadii xadgudubyadii hore, FIFA iyo Qatar waxay sameyn karaan oo waa inay ku dhaqaaqaan si ay u saxaan ugana hortagaan xadgudubyada kale ee dhacaya,” Agnès Callamard,
Xoghayaha Guud ee Amnesty International. Bixinta magdhowga shaqaalihii wax badan siiyay si uu tartanka u qabsoomo, iyo in la qaado tillaabooyin lagu hubinayo in xadgudubyadan oo kale aysan mar dambe dhicin, waxay ka dhigan tahay isbeddel weyn oo ku aaddan go’aankii FIFA ee ahaa inay ixtiraamto xuquuqda aadanaha.”
Jawaabta FIFA FIFA waxa ay sheegtay in ay soo dhawaynayso qirashada Amnesty ee dib u habaynta shaqada ee gudaha dalka waxana ay sheegtay in iyada oo ay weheliyaan Guddiga Sare ee Bixinta & Dhaxalka ee Qatar (SC), ay “fulinayso hannaan ku- dadaal oo aan horay loo arag” oo la xidhiidha ilaalinta shaqaalaha ku hawlan diyaarinta Koobka Adduunka
. Waxa ay sidoo kale sheegtay in ay “hadda qiimaynayso barnaamijka ay soo jeedisay Amnesty International” balse warbixintu waxa ay dabooshay “kaabyaal dadweyne oo fara badan oo aan FIFA ka tirsanayn oo la dhisay ilaa 2010.”
“Marka shirkadaha ka shaqeeya xiriirka FIFA ay jebiyaan waajibaadkooda, FIFA iyo SC waxay ka shaqeeyaan sidii loo hubin lahaa in qaladka uu saxo cidda keentay saameynta, badiyaa shirkadu waxay shaqaaleysiisaa shaqaalaha,”
afhayeen u hadlay FIFA ayaa ku yiri hadalka CNN. “Natiijada ka dhalatay dadaallada daryeelka shaqaalaha ee ay sameeyeen qabanqaabiyeyaasha tartanka, shaqaale aan tiro lahayn ayaa helay dib u habeyn noocyo kala duwan ah, oo ay ku jiraan bixinta mushaharka dhiman, dib u bixinta khidmadaha shaqaaleysiinta iyada oo loo marayo nidaamka dib-u-bixinta guud ee SC-da iyo noocyo kale oo magdhow ah.
“Iyada oo qayb ka ah dadaalka SC ee lagu hubinayo dib u bixinta khidmadaha qorista, tusaale ahaan, shaqaaluhu waxay heleen lacag dhan $22.6 milyan bishii Disembar 2021, iyadoo $5.7 milyan oo dheeraad ah ay bixiyeen qandaraaslayaal. “Noocyada kale ee dib-u-heshiisiinta waxaa ka mid ah xoojinta dhaqanka shirkadda si loo hubiyo in aan soo noqnoqon, ama tallaabooyin ciqaab ah oo ay soo rogaan qabanqaabiyeyaasha tartanka ama Wasaaradda Shaqada.”
Faallooyinka Infantino War qoraal ah oo ay soo saartay SC ayay ku sheegtay in ay “si aan daalin lahayn uga shaqeysay sidii loo xaqiijin lahaa in la ixtiraamo xuquuqda shaqaale kasta oo ku hawlan mashaariicda FIFA ee Qatar”.
Saraakiisha Qatar ayaa si adag uga horyimid eedeymaha loo soo jeediyay ee ku saabsan ku xadgudubka xuquuqda shaqaalaha. Horraantii sanadkan, Xoghayaha Guud ee Qatar 2022 Hassan Al Thawadi ayaa sheegay in qarankiisu “ay ku bixiyeen 12 sano oo shaqo joogto ah oo ay ka go’an tahay bixinta tartan ka tagaya dhaxalka bulshada, dhaqaalaha, dhaqaalaha iyo deegaanka.”
Iyadoo ka jawaabeysa warbixintii u dambeysay ee Amnesty International, Wasaaradda Shaqada ee Qatar waxay sheegtay in “isbedelka shaqada uu sii wadi doono inuu ku dhaco si xawli ah oo hubinaya isbeddel buuxa oo waara.”
“Warbixinta cusub waxay wiiqaysaa niyad wanaag badan oo la sameeyay. Wadashaqeyntu waxay mar walba keeni doontaa natiijooyin ka wanaagsan cambaareynta, gaar ahaan marka si aan macquul ahayn loo dalbado,” ayaa lagu yiri warbixin. Horaantii bishaan, Infantino ayaa wax laga weydiiyay in FIFA ay sameyn doonto wax ballanqaad ah qoysaska dadkii ku dhintay isku diyaarinta tartanka.
“Marka ay timaado dhismaha garoomada ciyaaraha adduunka — arrimahan oo dhan waxaan ka baaraynaa hay’ado dibadda ah — dhab ahaantii waa saddex qof oo dhintay,” ayuu yiri, isaga oo ka hadlayay dhaleeceynta FIFA iyo Qatar u soo jeedisay madaxda FIFA ee ku saabsan shaqaalaha muhaajiriinta ah.
“Markaad qof siiso shaqo, xitaa xaalad adag, waxaad siinaysaa sharaf iyo sharaf, maaha sadaqo, ma samaynaysid samafal. “Qofna waxba ha siinin oo waxaad tidhaahdaa, ‘Hagaag, meeshaad joogto, waxaan dareemayaa wanaag sababtoo ah wax baan ku siin karaa’.” Koobka Adduunka ee 2022 ayaa lagu wadaa inuu socdo inta u dhaxaysa November 21 iyo December 18 ee dabayaaqada sanadkan.