5-March-2024
Madaxweynaha Kenya William Ruto oo todobaadkaan dalkiisa uu marti-geliyay shirka Golaha Deegaanka ee Qaramada Midoobay ayaa wada dadaallo la isugu soo dhoweynayo Soomaaliya iyo Itoobiya.
Madaxdii ka qeyb gashay shirka ka dhacay Nairobi ayaa waxa ka mid ahaa Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Ra’iisul Wasaaraha Ethiopia Abiy Ahmed oo xiisad colaadeed ka dhaxeyso, taasi oo ka dhalatay heshiis beenaadka Somaliland ugu saxiixday Abiy marin badeed iyo saldhig ciidan.
Qoraal laga soo saaray madaxtooyada Kenya, kadib kulan dhex-maray William Ruto iyo Abiy Ahmed ayaa lagu sheegay in madaxda Kenya iyo Itoobiya ay caddeeyeen sida ay ugu go’an tahay aqoonsiga, ixtiraamka iyo ilaalinta madax-bannaanida iyo midnimada dhuleed.
Sidoo kale waxay diidaan isbeddellada aan dastuuriga ahayn ee dawladaha iyo sidoo kale faragelinta hababka siyaasadeed ee gudaha ee dalalka Afrika ee danaha dibadda, iyada oo lagu xusin magaca Soomaaliya.
Mr. Ruto oo adeegsanaya siyaasad u muuqatay dhex-dhexaadnimo si uu u qaboojiyo xiisadda Itoobiya iyo Soomaaliya ayaa si weyn isugu xil saaray sidii loo qaboojin lahaa xiisadda ka dhex aloosan Soomaaliya iyo Itoobiya, isagoona kala hadlay labada mas’uul ee Xasan Sheekh iyo Abiy Ahmed in laga billaabo usbuucan ay labadaba Addis Ababa iyo Muqdisho hoos u dhigaan hadalladooda fagaare ka hadalka ee midba midka kale ka soo horjeeda.
Ilo diblumaasiyadeed ayaa u sheegay wargeyska East Africa in qorshaha Kenya uu ahaa inay si taxadir leh u hubiso xaqiiqda muranka ka dhashay, wuxuuna madaxweyne Ruto labada mas’uul uu ka dalbaday inay xaddidaan hadalladooda ficillada dhalin kara inta xal iyo isu soo dhowaansha ay ka imanayso.
Ilaha diblomaasiyadeed ayaa sheegaya in madaxweyne Xasan Sheekh uu Ruto ka diiday in ay kulmaan Abiy Ahmed ilaa Itoobiya ay ka laabaneyso damaceeda dhul boob, taasi badalkeedna madaxweyne Ruto wuxuu ka codsaday Xasan Sheekh in uu xadido hadallada kala fogeynta dhalin kara ee uu warbaahinta ama uu madalaha caalamiga ka jeedinayo.
Madaxweyne Xasan ayaa markii uu soo dhamaaday shirkii lixaad ee Cimilada QM ee Nairobi u duulay magaalada Antalya ee dalka Turkiga, halka Abiy Ahmed uu u duulay magaalada Dar es Salaam ee dalka Tanzania, halkaasi oo uu heshiis is af-garad oo dhinaca tamarta iyo ganacsiga uu kula saxiixday madaxweynaha dalkaasi Samia Suluhu Hassan.