Maxay dabaaldeg iyo farxad ka dhigay Qaabka looga falcelnayo afgambiyada ku soo badanaya Afrika?

1- September-2023- News Agencies

Galbeedka iyo Bartamaha Afrika, hoggaamiyeyaasha milatarigu waxay ka faa’iidaysanayaan niyad-jabka iyagoo raacaya hoggaan dimuqraadi ah iyada oo ay jiraan xaalado dhaqaale oo sii xumaanaya.

Midowga Afrika ayaa go’aansaday in “uu hakiyo xubinimadii Gabon ee uruka ka dib afgambigii militariga ee toddobaadkan. iyadoo dadka Gabon ay u dabaaldegayaan taageerada Isbadalka soo afjaray socodkii dheeraa ee qoyska Bongo oo ku dhawaad lixdan sano xukunka hayay

Afgambiga Miltari ee Gabon ayaa helay taageerada dadweynaha Inkastoo uu diidmo iyo cambaareyn kala kulmay AU hadana farxada dadka reer Gabon waxaa hareeyay jahawareer cusub oo inqilaabku uu ku abuuray gobol la tacaalayay sideed afgambi tan iyo 2020-kii, kuwaas oo dhamaantood salka ku haya naceybka gumeystihii faransiiska

Tallaabadan ayaa jawaab u ah afgambigii Arbacadii dhacay ka dib doorashadii lagu murmay ee lagu dhawaaqay in Mweynaha xabsi-guriga ah ee Ali Bongo, uu ku guuleystay markii sadaxaad

Wax yar ka dib Ali Bongo, oo ah madaxweynaha Gabon tan iyo 2009, ay xilka ka xayuubiyeen xubno ka tirsan Ilaalada Jamhuuriga, unuggiisa amniga gaarka ah, waxa uu ka soo muuqday muuqaal gaaban, oo ay ka muuqato daciifnimo, wuxuuna dadka ku booriyay inay “qarax sameeyaan” isaga oo magaciisa ku hadlaya.

Isaga oo ku fadhiya kursi ka soo horjeeda duleel hodan ah oo in yar oo Gabon ah ay ku hamin karaan, xukunka muddada dheer ee dalka saliida qaniga ku ah ee bartamaha Afrika ayaa u muuqday mid aan waxba tarayn.

Laakiin si ka duwan codsigiisa, dadka Gabon waxay ku qulqulayeen Libreville, oo ah caasimadda waddanka si ay askarta uga dalbadaan sawir-gacmeedka oo ay ugu farxaan iyaga oo u dabaaldegaya dhammaadka muuqda ee boqortooyo ka bilaabmay Bongo aabihiis Cumar 1967.

Laga soo bilaabo 2020, hadda waxaa dhacay 10 isku day oo afgambi oo badi ka dhacay Galbeedka iyo Bartamaha Afrika, taasoo si degdeg ah meesha uga saartay nidaamyada dimoqraadiyadda ee gobolka.

Laakiin wadamadan, muwaadiniintu waxay u soo baxeen waddooyinka si ay ugu farxaan carqaladaynta dimuqraadiyadda. Dalka Niger, garoomo ay ku ciyaaraan ayaa waxaa buux dhaafiyay taageerayaasha dowladda militariga ah kadib afgambigii uu dalkaasi ka dhacay 26-kii July. Sannadkii 2021-kii, waxaa sidoo kale farxad laga dareemayay waddooyinka Conakry ka dib markii militariga Guinea ay xilka ka qaadeen Alpha Conde, madaxwaynihii mudada u kordhiyey xafiiska inkasta oo muwaadiniintu ay si adag uga soo horjeesteen.

Qaabkan looga falcelinayo la wareegidda militariga oo rajo wanaagsan laga qabo ayaa ah muujinta niyad jabka qotoda dheer ee madaxda rayidka ah ee Afrika, khubarada qaar ayaa leh.