31 -August 2923-
Midowga Afrika ayaa si degdeg ah u hakiyay xubnimadii Gabon kadib afgambigii arbacada
Midowga Afrika ayaa go’aansaday in “uu hakiyo xubinimadii Gabon ee uruka ka dib afgambigii militariga ee toddobaadkan. iyadoo dadka Gabon ay u dabaaldegayaan taageerada Isbadalka soo afjaray socodkii dheeraa ee qoyska Bongo oo ku dhawaad lixdan sano xukunka hayay
Afgambiga Miltari ee Gabon ayaa helay taageerada dadweynaha Inkastoo uu diidmo iyo cambaareyn kala kulmay AU hadana farxada dadka reer Gabon waxaa hareeyay jahawareer cusub oo inqilaabku uu ku abuuray gobol la tacaalayay sideed afgambi tan iyo 2020-kii, kuwaas oo dhamaantood salka ku haya naceybka gumeystihii faransiiska
Tallaabadan ayaa jawaab u ah afgambigii Arbacadii dhacay ka dib doorashadii lagu murmay ee lagu dhawaaqay in Mweynaha xabsi-guriga ah ee Ali Bongo, uu ku guuleystay markii sadaxaad
Hay’addu waxay ku sheegtay X, oo hore u ahaan jirtay Twitter, in ay “si adag u cambaaraynayso la wareegidda millatari ee Jamhuuriyadda Gabon, ee ay xilka kaga tuureen Madaxweyne Ali Bongo 30kii Agoosto 2023”.
“Waxay go’aansatay in ay si degdeg ah u joojiso ka-qaybgalka Gabon dhammaan hawlaha AU, hay’addeeda iyo hay’addeeda ilaa inta laga soo celinayo nidaamka dastuuriga ah ee dalka”.
Ku dhawaaqista ayaa timid ka dib kulan uu goluhu ka yeeshay xaaladda Gabon ka dib afgambigii Arbacadii, kaas oo daba socday doorashooyinkii lagu murmay oo lagu dhawaaqay in Bongo uu ku guuleystay.
Waxa ay sheegtay in kulanka uu shir guddoominayay guddoomiyaha Midowga Afrika ee arrimaha siyaasadda, Bankole Adeoye oo u dhashay Nigeria, iyo ninka hadda haya xilka guddoomiyaha golaha, Burundi Willy Nyamitwe.
Arbacadii, madaxa guddiga Midowga Afrika, Moussa Faki Mahamat, ayaa ugu baaqay ciidamada Gabon iyo ciidamada ammaanka “inay dammaanad qaadaan daacadnimada jireed” Bongo, kaasoo hoggaamiyeyaasha afgambiga ay sheegeen in xabsi guri laga dhigay.
Faki ayaa sidoo kale cambaareeyay afgambiga wuxuuna sheegay in dhacdooyinka Gabon ay yihiin “xadgudub qaawan” oo ka dhan ah sharciga iyo qalabka siyaasadeed ee Midowga Afrika ee xaruntiisu tahay Addis Ababa.
“[Faki] waxa uu ku dhiirigelinayaa dhammaan jileyaasha siyaasadda, rayidka iyo milatariga ee Gabon in ay door bidaan wadooyin siyaasadeed oo nabdoon oo horseedaya in si degdeg ah loogu soo laabto nidaamka dimoqraadiga ah ee dalka,” ayuu ku yidhi X.
Horaantii bishan, Midowga Afrika ayaa qaaday tallaabo mid la mid ah oo uu ku joojinayo Niger ka dib afgambigii ka dhacay dalka ku yaalla galbeedka Afrika bishii July ee xilka looga tuuray madaxweynihii la doortay ee Mohamed Bazoum.
Mucaaradka ugu weyn ee Gabon ayaa ku booriyay hoggaamiyeyaasha milatariga inay soo gabagabeeyaan tirinta codadka doorashada oo ay qirtaan in musharraxadoodu uu ku guuleystay codbixintii lagu muransanaa.
Isbaheysiga Alternance 2023 ayaa sidoo kale sheegay in ay ku casumayaan ciidamada ammaanka si ay uga qayb qaataan doodaha “si xaaladda looga shaqeeyo qaab wadaniyad iyo mas’uuliyadeed”.
Afhayeenka Isbaheysiga Mike Jocktane ayaa u sheegay saxafiyiinta in xubno ka tirsan ciidamada ammaanka la geeyay goob kasta oo ay codbixinta ka dhacaysay, ayna kormeereen daabulka sanaaduuqda codbixinta.
Sidan oo kale, waxay ahaayeen “markhaatiyaashii ugu horreeyay” ee musharraxa mucaaradka Albert Ondo Ossa “guusha cad”, ayuu yidhi.
Ku dhawaaqista afgambiga subaxnimadii Arbacada ayaa timid wax yar uun ka dib markii kormeeraha doorashada qaranku uu ku dhawaaqay in Bongo uu ku guuleystay markii saddexaad markii uu helay 64.27% codadkii la dhiibtay.