AFP
Nin lagu xiray Sacuudi Carabiya ka dib markii la sheegay inuu mindi ku weeraray qunsuliyadda Faransiiska
Dhacdadii ka dhacday Jeddah waxay timid iyada oo ay sii kordheyso naceybka ka dhanka ah Faransiiska ee dunida Muslimka oo dhan, Muwaadin Sacuudi ah ayaa la sheegay inuu adeegsaday ‘aalad fiiqan’ si uu u dhaawaco waardiye ka tirsan qunsuliyadda Faransiiska ee Jeddah. Sawir: Mohammed Ahmed /
Booliska Sacuudi Carabiya ayaa xiray nin banaanka qunsuliyada Faransiiska ee Jeddah ka dib markii lagu eedeeyay inuu toorey ku dhaawacay waardiye, iyadoo ay sii kordheyso naceybka ka dhanka ah Faransiiska ee dunida Muslimka iyo weerarada argagixiso ee muuqda ee ka socda laba magaalo oo Faransiiska ah.
Muwaadinkan u dhashay Sacuudiga ayaa adeegsaday “aalad fiiqan” si uu u dhaawaco waardiyaha, oo lagu daweynayo isbitaalka, sida ay sheegtay wakaaladda wararka Sacuudiga.
Weerarka ayaa lagu soo warramay saacado gudahood markii la diley saddex qof dhowr kalena la dhaawacay kaniisad ku taal Nice, iyo toogashada nin la sheegay inuu weerarey askarta bilayska ee Avignon. Weli ma jiro wax muujinaya in dhacdooyinka la isku duway.
Safaaradda Faransiiska ee Riyadh ayaa soo saartay bayaan ay ku xaqiijineyso dhacdada. “Qunsuliyadda guud ee Faransiiska ee Jeddah subaxnimadii maanta waxaa lala beegsaday dhacdo mindi oo toorey ah oo lala beegsaday waardiye – oo shaqaale ka ahaa shirkad amni oo gaar loo leeyahay – isla markiiba ciidamada amniga ee Sacuudiga ayaa qabtay dambiilaha,” ayaa lagu yiri. “Waardiyihii waxaa loo qaaday isbitaal, xaaladdiisa caafimaadna waa mid deggan.
“Safaaradda Faransiiska waxay si xoogan u cambaareyneysaa weerarkan foosha xun ee lala beegsaday xarun diblomaasiyadeed,” ayaa lagu yiri qoraalka, iyadoo lagu daray in safaaradda “ay xaqiijineyso taageerada buuxda ee ay u hayso dhibanaha waxayna muujineysaa kalsoonida ay ku qabto madaxda Sacuudiga inay soo bandhigaan xaaladaha shilka ayna hubiyaan amniga xarumaha Faransiiska iyo bulshada Faransiiska ee ku nool Boqortooyada Sacuudi Carabiya ”.
Naceybka ka dhanka ah faransiiska ayaa aad u sareeyay wadamo badan oo muslim ah isbuucaan iyadoo loo aaneynayo madaxweynaha faransiiska Emmanuel Macron weerarada loo maleynayo in uu ku hayo muslimiinta faransiiska iyo taageerida xaquuqda nacab nabi Muxamed.
Carada loo qabo Emmanuel Macron ayaa ku sii kordheysa dunida Muslimka
Hogaamiyaasha dalal badan oo Muslimiin u badan, warbaahin dowladeed iyo kuwa madaxbanaan, iyo hay’ado wadaaddo ka shaqeeya dalal dhowr ah ayaa ku baaqay in la qaadaco waxyaabaha ka soo baxa Faransiiska, Paris-na waxay soo saartay digniin amni oo ku wajahan muwaadiniinteeda horaantii toddobaadkan.
Xiisadaha ayaa waxaa soo jiitay dhacdooyin dhowr ah bishii la soo dhaafay oo ay ku jiraan jamhuuriyadda kartoonnada lagu sawiray nebi Muxammad ee ay soo saartay majaajilistaha Faransiiska ee Charlie Hebdo maalin ka hor maxkamad la soo taagayo ku lug lahaanshaha argagixisadii weerartay xafiisyada joornaalka 2015 aargudasho daabacaad isla sawirada.
Macron ayaa sidoo kale jeediyay khudbad horraantii Oktoobar isagoo ku baaqaya in dib u habeyn lagu sameeyo Islaamka Faransiiska oo uu sheegay in diintu ay “dhibaato ka jirto” meelo badan oo adduunka ah. Wuxuu qirey xanuunkii uu gumeysigii faransiiska ka geystey waqooyiga Afrika, laakiin khudbadda ayaa si liidata loogu soo dhoweeyey dunida muslimka.
Xiisadda ayaa si aad ah u kordhay labadii usbuuc ee la soo dhaafay ka dib markii nin dhalinyaro ah oo asal ahaan ka soo jeeda Chechen uu madaxa ka gooyay macalinka Samuel Paty, kaasoo tusay sawirada Muxammad fasalkiisa.
Madaxweynaha Faransiiska ayaa ka jawaabey weerarka isaga oo si rasmiya u abaalmariyey Paty maamuuskii ugu sareeyey ee dalka iyo in uu laba jibaaro ololahiisa ka dhanka ah waxa uu ugu yeeray “gooni u goosad Islaami ah” Wuxuu sidoo kale difaacay xuquuqda muwaadiniinta Faransiisku u leeyihiin inay si xor ah u muujiyaan naftooda oo ay ku jiraan sawir gacmeed.
Waxaa jiray dibadbaxyo looga soo horjeedo Faransiiska toddobaadkan oo ka dhacay Baghdad iyo Dhaka, diblomaasiga ugu sarreeya Faransiiska ee Tehran waxaa u yeeray mas’uuliyiinta Iran si ay u soo gudbiyaan mudaaharaad looga soo horjeedo dhaqanka Macron