10″ July “2022”‘Dheeho Webmaster Elmi Osman Farah
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud oo shalay gaaray Magaalada Asmara ee Caasimadda dalka Ereteriya ayaa Maanta kulan la yeelanaya dhiggiisa dalkaas Ereteriya Isaias Afwerki.
Raadinta dhalinayardii Loo Qaday Eritrea
Kulanka labada Madaxweyne ayaa waxaa looga hadlayaa Arrimo kala duwan ooy ku jiraan xaalada dhalinyaro soomaali oo loo askareeyay si qiyaano ah markii la qoray Iyaga oo loo sheegayo in loo qaadayo dalka Qatar
Madaxweynihii hore ee somalia maxamed cabdulahi farmaajo oo in mudo ah ka gaabsanayay ka hadalka dhalinyaradaas oo waalidiintoodu ay mudo 2 sano ah magaalada Muqdisho ka wadeen dibad,baxyo cabasho ah ayaa ku soo hadal qaaday munaasabadii xilwareejinta waxaana farmaajo madaxweynaha doorashada kaga guuleeystay ee Xasan shiiq maxamuud uu u sheegay in ku wareejinayo faylasha 5000 oo askar tababar ugu maqan dalka Eritrea
Safarka Madaxweyne Xasan shiiq uu ku aaday dalka Eritrea iyadoo Mr: Afwerki aanu ka soo qaybgalin caleemo,saarkiisii ayaa diirada Saaray doona raadinta dhalinayardii lagu qalday Askareeynta ee loo qaaday Eritrea kuwaas ooy waaliidiintoodu dhowr sano ku jiraan welwel ku aadan xaalada wiilshoodii
Madaxweynaha Eritrea Maanta waxa uu kula kaftamay Madaxweynaha Somalia
Waxaan weydiiyey madaxweynaha #Soomaaliya mudane @HassanSMohamud sababta uu ugu baahan yahay inuu $15,000 ku bixiyo saacadda Rolex Datejust? Qiimaha miinada waa 150 nkfa. Taasi waa wax ka yar $10..😂 #Eritrea https://t.co/QmDSxnFHOr
Laakiin Shalay.Mr: Afwerki Markii La Doortay Madaxweyne Xasan Wuu Ka Naxay Isaga oo ilaalinaya Saaxiibtinimadii Kala Dhaxeeysay Madaxweynihii Hore ee Farmaajo Wuxuuna bartiisa Twitter-ka ku soo qoray
Falanqeeyasha caalamka qaarkood ayaa Tilmaamaya in Geeska Africa uu soo jiidan Karo loolanka quwadaha waaweeyn ee dunida ka dib dagaalka Ukraine,
Waxaase jira figarado kuwaas ka soo horjeeda oo soo xoogeystay ka dib doorashadii Somalia ka dhacday, iyadoo Isbadalka ku yimid talada somalia doorashada Ka dib uu Somalia horseeday in ay ku sii socoto wadad a dimoqoraadiyada laakiin ka naxineeysa dariskeeda oo aaney ka dhicin doorashooyin iyo a wood iisku wareejinaya nabdoon marka laga reebo Kenya eaana mida keentay in ay ka xumado Afawerki doorashada Madaxweyne Xasan shiiq
Loolanka Awooda Geeska Afrika Oo Isbadal Ka Taagan Xili Somaliya Ay Dooratay Hogaamiye Cusub si ay kala saarto Dimoqoraadiyada iyo kali, talisnimada
Madaxweyne Xasan Maxamuud ayaa Jabuuti la leh xiriir soo jireen ah, Halka Farmaajo uu xiriir dhow la yeeshay Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed iyo Madaxweynaha Eritrea Isaias Afwerki
Madaxweynaha cusub ee somalia Xasan sh Maxamuud ayaa waxa uu kaga duwan yahy Madaxweynihii hore Maxaned cabdulahi farmaajo heerka uu gaarsiisan yahay xiriirka Kala dhaxeeya madaxada Ethiopia iyo Eritrea oo lagu tiriayo in ay u janjeeraan dhinaca Russia iyo China
Arintan ayaa ah mid dad badani rumeeysan Yahay In ay tahay talaabo meesha ka Saareeysa suurtagalnimada loolan geeska Africa ku dhaxmara quwadha waaweeyn
HALKA UU GAARAY WALWALKA WAALIDIINTA
10″ June” 2021″ Thursday ”Muqdisho Qaar ka mid ah waalidiinta carruurtooda tababarka loogu direy dalka Eritrea ayaa ka dhigay banaanbax ay ku dalbanayaan in carruurtooda dib loogu soo celiyo dalkooda
Waalidiintan oo watay boorar ay ku qoran yihiin halku dhegyo ay ku dalbanayaan in ilmahooda dowlada meel ugu sheegto amaba ay dalka ku soo celiso.
Mid ka mid ah waalidiintan ayaa sheegay in labo dhalinyaro ah oo midna uu aabbe u yahay midna uu adeer u yahay ay kamaqan yihiin markii horena loo sheegay in dalka Qadar la geynayo balse la geeyay dalka Eritrea illaa iyo hadda uusan ka warqabin inay nool yihiin iyo inkale.
Dhawaan ayaa waxaa warbixin ay soo saartay Qaramada Midoobay lagu sheegay in ay ogaatay in ciidamo Soomaali ah oo tababar u joogay dalka Eritrea ay ka dagaalameen gobolka Tigrey ee dalka Itoobiya.
Isbahaysi milatari oo wax ka badalay Geeska Afrika
Ciidanka Soomaaliyeed waxay tababar ku qaateen xerada Sawa ee Eritereya taasoo ka dhalatay heshiis militari oo dhexmaray saddexda dowladood ka hor inta uusan dagaalku bilaaban.”
Markii ciidamadan loo dirayo Soomaaliya ay noqdeen kuwo muran siyaasadeed ka taagan yahay Soomaaliya, gaar ahaan markii ay gadoodka sameeyeen waalidiinta iyo xildhibaanada baarlamaanka ayaa askartii Soomaaliya dib loogu celiyay Eritrea, sida uu yiri. Waxa ay dhamaystireen bixitaankooda bishii March, sida ay saraakiishu sheegeen.
Isbaheysiga Milliteri ee aan rasmiga ahayn ee Ethiopia, Eritera iyo Somalia, oo la rumeysan yahay inuu ka dhashay Heshiisyo qarsoodi ah, kadib, markii uu Ra’isul-wasaare Abiy Ahmed la wareegay talada Ethiopia sannadkii 2018-kii, ayaa dhabar-jab kale ku ah hoos u dhaca saamaynta ay Dowladaha Reer Galbeedka ku leeyihiin Geeska Afrika
Warbixinnada ku saabsan gabood-fallada ay askarta Soomaalida ka geysteen dagaalka Tigray-ga Itoobiya ayaa tooshka ku ifinaya Isbahaysi milatari ee soo ifbaxaya ee wax ka beddelay Geeska Afrika, taas oo wiiqday saamaynta reer galbeedka ee gobolka istiraatiijiga ah.
Wargayska Globe and Mail ayaa helay warbixino goob-joogeyaal ah oo sheegaya xasuuqyo ay ciidamada Soomaalida ee ku dhex milmay ciidamada Ereteriya ay ka geysteen gobolka Tigray bilihii hore ee dagaalka. Cadeymahan cusub ayaa keenaya su’aalo naxdin leh oo ku saabsan isbahaysi milatari oo qarsoon oo u dhexeeya Itoobiya, Eritera iyo Soomaaliya kaas oo dhimasho iyo burbur u gaystay gobolka Tigray ee ka fallaagoobay waqooyiga Itoobiya.
Si rasmi ah saddexda dowladood ayaa u diiday inay wax isbahaysi ah sameeyaan, waxayna Soomaaliya beenisay in ciidamadeeda la geeyay gobolka Tigray. Balse baaritaanka The Globe ayaa markii ugu horeysay faah faahin dheer ka bixiyay dilal rayid ah oo ay geysteen askar Soomaali ah oo gacan saar la leh ciidamada Eritrea ee ku sugan gobolka.
Gebretsadik, oo ah 52 jir beeralay ah oo ka soo jeeda tuulada Zebangedena ee waqooyi-galbeed ee Tigray, ayaa sheegay in waddooyinka boodhka badan ee tuuladiisa ay daadsan yihiin meydadka wadaado madaxa laga jaray bishii Disembar, 2020, dhowr toddobaad ka dib markii uu dagaalka billowday.
Wadaaddadii iyo suufiyadii qaarkood waxay ahaayeen dad uu aqoonsan yahay. Askar Soomaali ah oo ka barbar shaqaynayay ciidamada Ereteriya ee tuulada qabsaday, waxay beegsadeen kaniisado oo ay dileen wadaaddada, ayuu yidhi.
“Waxay u gowraceen sida digaagga,” ayuu u sheegay The Globe.
Ciidamada Soomaaliya iyo Ereteriya ayaa tuulada ku sugnaa illaa dabayaaqadii bishii Febraayo, sida uu sheegay Gebretsadik, kaasoo inta badan u cararay kaymaha iyo buuraha ku xeeran tuulada si uu uga badbaado weerarro lagu soo qaaday xilligaas.
Globe waxay la hadashay daraasiin ka badbaaday oo goob joog u ahaa xasuuqii ka dhacay lix tuulo oo Tigray ah halkaas oo ay joogeen ciidamada Soomaalida intii u dhaxaysay December, 2020, iyo dabayaaqadii February, 2021. khatar ku jirta.
Dadka ka badbaaday weerarka ayaa sheegay in ciidamada Soomaalida ay wateen dareeska ciidamada Eritrea, balse ay si cad u garanayeen inay yihiin Soomaali, sababo la xiriira afkooda iyo muuqaalkooda. Si ka duwan Eriteriyaanka, kuma ay hadli karin tigrinya, luqadda lagaga hadlo Tigrayga iyo inta badan Ereteriya. Goob joogayaal ayaa sheegay inay sidoo kale maqleen ciidamada Eritrea oo ku tilmaamay inay yihiin Soomaali.
Sannadkii hore, Qaramada Midoobay iyo saraakiil Maraykan ah ayaa sheegay inay heleen xog ku saabsan in ciidamo Soomaali ah ay ku sugan yihiin gobolka Tigray, balse faahfaahin yar ayaa laga helay. Waalidiinta Soomaaliyeed ayaa sanadkii hore dhowr banaan baxyo ka dhigay magaalada Muqdisho iyo meelo kale oo ka tirsan Soomaaliya, iyagoo ka cabanayay in wiilashooda lagu amray inay ka dagaalamaan Tigray-ga kadib markii markii hore tababar ciidan loogu diray dalka Eritrea. Boqolaal askari oo ka tirsan ciidamada dowladda Soomaaliya ayaa la sheegay in lagu dilay dagaalka.
Ilaa 10,000 oo askari oo Soomaali ah ayaa la geeyay Tigrayga, sida ay sheegeen saraakiil Itoobiyaan ah oo hadda iyo kuwii hore oo la hadlay The Globe. Globe ma aqoonsanayso shakhsiyaadka sababtoo ah waxay la kulmaan hanjabaad aargoosi ah oo faallooyinkooda ah.
Ilaa hadda wax yar oo tafaasiil ah lagama hayo dhaq-dhaqaaqa Soomaalida Tigrayga. Balse dadka ka badbaaday weerarka ayaa u sheegay The Globe in ciidamada Soomaaliya ay boqolaal qof oo rayid ah ku xasuuqeen tuulooyinka ay maamulaan ciidamada Eritrea, iyagoo inta badan qoorta ka gooyay. Tuulooyinkaas ayaa la sheegay in aysan joogin ciidamo Itoobiyaan ah.
“Ma aysan tusin wax naxariis ah,” ayuu yiri Berket, oo ah 32 jir beeralay ah tuulada Tigray ee Mai Harmaz. “Ereteriyaanka ayaa su’aalo ku waydiinaya ka hor intaanay ku dilin. Laakiin ciidamada Soomaaliya aad bay u quudhsadeen taas.”
