7- August-2023- Dheeho
Dalka leh badweynta ugu dheer Afrika ayaa Shiinaha ku martiqaadaya xeebihiisa, markii Soomaaliya ay dib u cusbooneysiisay heshiiskii kalluumeysiga ee ay la gashay Shiinaha horaantii 2018 kii
Soomaaliya ayaa dib u cusbooneeysiisay shati kalluumeysi oo horaantii 2018 kii la siisay 31 markab oo Shiinees ah si ay uga faa’ideystaan noocyada kala duwan ee kaluunka xeebaheeda ooy ku jiraan tuna si ay uga faa’ideystaan waaxda kobaca dhaqaalaha.
Maraakiibta ayaa xiriir la leh Ururka Kalluumeysiga Dibadda ee Shiinaha, oo ah koox biyo-miirasho fog ah oo la sameeyay 2012 si kor loogu qaado tartanka kalluumeysiga ee Bariga Aasiya ee dibedda
Dowladda federaalka ah ee Soomaaliya ayaa mar kale cusbooneysiisay heshiis kalluumeysi oo horay loola galay maraakiib kalluumeysi oo laga leeyahay dalka Shiinaha, sida uu shaaciyay Wasiirka Kalluumaysiga iyo Kheyraadka Badda.
Laga bilaabo bishan ayaa maraakiibta loo fasaxayaa inay muddo hal sano ah ka howlgalaan biyaha Soomaaliya, iyadoo heshiiska uu dhigayo in si toos ah loo cusboonaysiiyo sanad dheeri ah.
Maraakiibta kalluumeysiga ee ajnabiga ah sidoo kale looma oggolaan doono in ay ka shaqeeyaan inta u dhexeysa 24 nautical miles (44 kiiloomitir) ilaa dhinaca badda ee saldhigga Soomaaliya iyo saldhigga Soomaaliya si loo ilaaliyo hawlaha kalluumeysiga ee yar yar.
Marka la soo galo ama laga baxo Aagga Dhaqaalaha Gaarka ah ee Soomaaliya, doonyaha ayaa sidoo kale ku qasbanaan doona in ay caddeeyaan boosaskooda, marka laga reebo culeyska la qabsashada ee noocyada kala duwan.
Dalka Geeska Afrika waxa uu si gaar ah caan ugu yahay kaluunka tirada badan ee kalluunnada waaweyn ee xilliyada qaar iyo noocyo kala duwan oo tuna oo ay ka mid yihiin kalluunka jaalaha ah, dabada dheer, iyo tuna tuna. Haddana waaxdu waa mid aan laga faa’iidaysan, oo ay hoos u dhigtay kaabayaasha saboolka ah, nidaam la’aanta, iyo dhaqanka ku abaalmariya hilibka xoolaha marka loo eego cuntada badda.
Heshiiskan oo markiisii hore la galay dabayaaqadii 2018-ka, ayaa dhammaaday sannadkii hore, waxana uu oggolaanayaa in maraakiibta Kalluumaysiga ee Shiinaha ay oggolaansho ka qaataan dawladda si ay u kalluumaystaan xilli cayiman, una qabsadaan kalluun gaar ah.
Heshiiskan ayaa waxaa ka dhashay muran badan ayada oo dad badan ay dhaliileen sababo la xiriira in kaliya hal milyan dollar laga qaadayo Shiineeska, ayna adag tahay in laga war hayo inta uu le’eg yahay kalluunka ay badda Soomaaliya ka qaadanayaan.
