22″ July “2022”
Soomaaliya ayaa soo cusboonaysiisay xiisaha ay u qabto ka mid noqoshada ururka bulshada bariga Afrika (EAC), taas oo xoojinaysa rabitaanka madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ee ah in la xasiliyo xiriirka deriska.
Madaxweyne Maxamuud, oo ku guuleystay doorashadii madaxtinimada ee bishii May, ayaa la filayay Khamiistii inuu ku tago Caruusha, isagoo marti gaar ah u ah ka qaybgalka Shir Madaxeedka 21-aad ee caadiga ah ee Madaxda EAC. Sidoo kale Villa Somalia oo ah halka uu ku sugan yahay ayaa sheegay in safarkiisa uu sidoo kale la xiriiro sidii uu dib ugu soo cusbooneysiin lahaa dadaalkiisa ku aadan ka mid noqoshada ururkaasi.
Dowladda Soomaaliya ayaa in muddo ah dadaal dheer ugu jirtay sidii ay ugu biiri laheyd dalalka ku midoobay dalladda bulshada Bariga Afrika, si ay fursad ugu hesho suuq weyn oo ganacsiga, halka sidoo kale amniga iyo xogta dalalkaasi ay wadaagaan ay fursad ugu heli doonto.
Dalka Soomaaliya oo kasoo kabanaya colaado sokeeye, haddii madaxweyne Xasan Sheekh oo jooga Caruusha laga aqbalo codsigiisa waxaa suuragalaya in dad badan ay safarrada waddamadaasi u fududaadaan
Mr Maxamuud ayaa isku dayay in uu ku biiro EAC xiligiisii ugu horeysay intii u dhaxeysay 2012 iyo 2017, balse ururkan ayaa markii hore diiday codsigaas, iyaga oo ku sababeeyay colaado goos goos ah iyo hay’ado daciif ah oo ka jira Soomaaliya. Laakiin Muqdisho ayaa rajadeeda dib u soo laabatay ka dib markii South Sudan oo isku mid ah ay dhibaato ka jirto la aqbalay sanadkii 2016-kii.
2019, ka dib Madaxweyne Maxamed Farmaajo ayaa mar kale codsi u gudbiyay Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ee Congo. Bishii Febraayo ee la soo dhaafay, midowga ayaa go’aansaday in uu bilaabo qirashada Kinshasa balse waxa uu dib u dhigay go’aanka Muqdisho, iyadoo la sugayo xaqiijinta koox khubaro ah si loo ogaado diyaargarowga Soomaaliya.
“Shirku wuxuu xusay in hawsha xaqiijinta ee oggolaanshaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya ee ku biirista Bulshada Bariga Afrika aan la gudagelin, waxaana lagu amray golaha inay daba-gal ku sameeyaan hawsha,” ayay EAC tiri kaddib shir madaxeedkii sannadkii hore.
Haddii ururka uu bilaabo xaqiijinta maqaamka Soomaaliya, waxaa laga yaabaa in Muqdisho aan la aqbalin ugu yaraan ilaa sannad ka dib, iyadoo la raacayo habraacii hore ee gelitaanka.
Wadamada EAC-da wadaaga ah waa Kenya, Tanzania, Uganda, Rwanda, Burundi, South Sudan iyo DR Congo. Waddamadan ayaa xubin ka noqda ururka marka ay buuxiyaan shuruudo gaar ah oo ku xusan heshiiskii 1999-kii ee aasaaska bulshada Bariga Afrika. Shuruudahaas waxaa ka mid ah ixtiraamka mabaadi’da caalamiga ah ee dowlad-wanaagga, dimuqraadiyadda, ku-xukunka sharciga, ixtiraamka xuquuqda aadanaha iyo xorriyadaha kale ee madaniga ah.
