23″ September “2022” Aljqzeera
Mas’uuliyiinta caafimaadka ee dalka Uganda ayaa xaqiijiyay dhimashada saddex qof oo kale oo cudurka Ebola ah oo ku sugan dalkaas, maalmo kaddib markii ay sheegeen in nooc ka mid ah cudurka uu ka dillaacay degmo ku taalla bartamaha dalkaas.
Bayaan ay soo saartay Jimcihii, wasaaradda caafimaadku waxay ku sheegtay in wadarta guud ee dhimashada loo aaneynayo faafitaanka – la xaqiijiyay iyo laga shakisan yahay – ay gaareen 11.
Waxa ay sidoo kale sheegtay in tirada guud ee kiisaska la xaqiijiyay ay hadda marayso 11 ka dib markii afar cudur oo kale la xaqiijiyay 24-kii saac ee la soo dhaafay. 19 qof oo kale oo looga shakisan yahay inay qabaan cudurka Ebola ayaa lagu daweynayay isbitaal, ayay wasaaraddu ku dartay
Maamulka ayaa ku dhawaaqay inuu ka dillaacay – oo loo aaneynayo cudurka Ebola Suudaan – degmada Mubende Talaadadii, isagoo ku dhawaaqay dhimashada nin 24 jir ah. Mubende waxay qiyaastii 130km (81 mayl) u jirtaa caasimadda Uganda ee Kampala.
Ebola waa qandho dhiigbax ah oo fayras ah oo inta badan dilaa ah. Waxay leedahay heerka dhimashada caadiga ah oo sarreeya, oo u dhaxaysa ilaa 90 boqolkiiba cudurrada dillaaca qaarkood, sida ay sheegtay Ururka Caafimaadka Adduunka (WHO).
Gudbinta bani’aadamku waa dheecaanka jidhka, oo leh qandho, matag, dhiig-bax iyo shuban calaamadaha ugu waaweyn.
Cudurrada dillaacay way adag tahay in la xakameeyo, gaar ahaan deegaannada magaalooyinka. Dadka cudurka qaba ma qaadaan ilaa ay astaamuhu ka soo baxaan, taas oo ah ka dib muddada ku-soo-baxa ee u dhaxaysa laba iyo 21 maalmood.
WHO ayaa sheegtay in nooca Ebola Sudan uu yahay mid aan la kala qaadi karin, wuxuuna muujiyay heerka dhimashada ee cudurradii hore ee Ebola Zaire, noocaan oo dilay ku dhawaad 2,300 oo qof cudurka faafa ee 2018-20 ee Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo (DRC).
Waqtigan xaadirka ah, ma jirto dawo sharciyeysan oo looga hortagayo ama lagu daweyn karo Ebola, inkastoo dawooyin tijaabo ah oo kala duwan ay socdaan, kumanaanna lagu tallaalay DRC iyo qaar ka mid ah waddamada deriska ah.
Cudurkii ugu xumaa ee galbeedka Afrika intii u dhaxaysay 2013 iyo 2016 ayaa dilay in ka badan 11,300 oo keliya