19″ Dec”2022″ ALJAZEERA/ AP
Orodka Marathon-ka dheer ee ilaalinta dhulka iyo badaha adduunka oo lagu bixinayo maalgelin muhiim ah si loo badbaadiyo kala duwanaanshaha noolaha dunida ayay diidmo ka keeneen qaar ka mid ah dalalka Afrika
Shir-madaxeedka kala-duwanaanshaha noolaha ee Qaramada Midoobay ee uu martigalinayay dalka Canada ayaa lagu guntay heshiis Qabyo-qoraal ah in kasta oo Congo DRC Iyo Cameron ay diiddan yihiin heshiiska hadana ilaa 190 wadan ayaa isku raacay in ilaalinta kala duwanaanshaha noolaha ay tahay arin mudnaan gaar ah leh
Guddoomiyaha shirka dabiiciga ah ee COP15, wasiirka deegaanka Shiinaha Huang Runqiu, ayaa ku dhawaaqay heshiiska lagu ansixiyay kalfadhiga guud ee Montreal isniintii, wuxuuna ku dhuftay gacantiisa.
Qaybta ugu muhiimsan ee heshiiska waa ballan-qaad lagu ilaalinayo boqolkiiba 30 dhulka iyo biyaha loo arko inay muhiim u yihiin noolaha marka la gaaro 2030-ka
Isbeddelka cimilada oo ay weheliso luminta deegaanka, wasakhowga iyo horumarka ayaa burburiyay kala duwanaan-shaha noolaha adduunka, iyada oo la qiyaasayo in 2019 laga digayo hal milyan oo dhir iyo xayawaanno ah ayaa wajahaya dabar go’a tobanaan sano gudahood – heerka khasaaraha 1,000 jeer ka badan intii la filayay.
Bini’aadamku waxay si joogto ah u isticmaalaan ilaa 50,000 oo nooc oo duurjoog ah, mid ka mid ah shantii qof ee siddeedda bilyan ee adduunka ku nool ayaa ku tiirsan noocyadaas cunto iyo dakhliga, ayay tidhi warbixintu.
Laakiin mas’uuliyiintu waxay k犀利士 u dhibtoonayeen ku dhawaad laba toddobaad si ay ugu heshiiyaan sida ilaalintaas ay u ekaaneeyso cidda bixin doonta maalgalinteeda.
Weligeed ma jirin yool ilaalin caalami ah oo heerkan ah,” Brian O’Donnell, oo ah agaasimaha kooxda ilaalinta ee Ololaha Nature, ayaa u sheegay wariyeyaasha.
“Tani waxay ina gelinaysaa fursad aan Isaga ilaalino in uu yimaado noole burbur… Hadda waxaan ku jirnaa xadka ay saynisyahannadu u maleynayaan inay wax weyn ka bedeli karto kala duwanaanshaha noolaha.” Ayuu yiri Brian O’Donnell,
Wakiilo ka kala socda Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo (DRC) iyo Cameroon oo mar horaba iyagu ka soo horjeestay qoraalka, ayaa kor u qaaday welwelka ku saabsan mas’uuliyadda waddamada horumaray ee maalgelinta ilaalinta ee dalalka soo koraya.
Qaar ka mid ah u doodayaasha deegaanka waxay rabeen luqad adag oo kabitaannada ka dhigaya cuntada iyo shidaalka si aad u jaban meelo badan oo adduunka ah.
Dukumeentigu waxa uu kaliya ku baaqayaa in la aqoonsado kabitaannada 2025-ka oo dib-u-habayn lagu samayn karo ama la joojin karo, lagana shaqeeyo sidii loo dhimi lahaa 2030ka.
“Qoraalka cusub waa boorso isku dhafan,” Andrew Deutz, oo ah agaasimaha siyaasadda caalamiga ah, hay’adaha iyo maaliyadda ilaalinta ee Ilaalinta Dabeecadda, ayaa yiri
Dunidu waxay ku guuldareysatay inay ka gudubto yoolalkan 10 sano ka hor marka la eego darawaliinta luminaya kala duwanaanshaha noolaha ee waaxaha wax soo saarka sida beeraha, kalluumeysiga, iyo kaabayaasha oo sidaas darteed weli halis ugu jira inay si buuxda isu beddelaan.” Inkastoo ay hada muuqato xoogaa caalamado u heelanaan ah ,hadana ilaa 190 wadan ayaa isku raacay in ilaalinta kala duwanaanshaha noolaha ay tahay mudnaan gaar ah,