30″Aug”2024″
Iyadoo xiisadda u dhaxaysa labada dal ee deriska ah ee Soomaaliya iyo Itoobiya ay sii xumaanaysay tan iyo bilowgii sanadkan markii Addis Ababa ay heshiis is afgarada la saxiixatay Jamhuuriyada Iskeed madaxbannaanida ugu dhawaaqday ee Somaliland taasoo si weyn uga caraysiisay Muqdisho.
Labada dal ayaa wareegyo wadahadallo aan ergooyin is arag ku yeeshay Turkiga kuwaas oo an wax natiijo ah ka soo bixin, wadahadalladaas oo Turkigu dhex dhexaadiye ka ahaa.
Itoobiya ayaa dhowr iyo tobankii saac ee la soo dhaafay soo saartay qoraallo iyo hadalo ay kaga hadlayaan xaaladda gobolka iyagoo ka digay haddii Soomaaliy ay yimaadaan ciidamo ka socdo dalka Masar oo la filayo inay qayb ka noqdaan howlgalka cusub ee AUSOM ee beddelaya kii hore bilowga sanadka soo socda.
Masar ayuu khilaaf muddo dheer kala dhaxeeyey Itoobiya kaas oo oo la xiriira qaybsiga khayraadka biyaha ee wabiga Niilka Buluugga ah ka dib markii Itoobiya ay sheegtay inay biyo xireen ka dhisayso daanta webiga Niil ee dalkeeda kaas oo ay si weyn ugu soo horjeensatay Masar oo ka mida dalalka uu webiga Niil maro.
Hadalka Taye Atskeselassie ayaa ku soo beegmay maalmo ka dib markii xukuumadda Addis Ababa ay sheegtay in dowladda Soomaaliya ay gacansaar la yeelanayso kooxo dibadda ah oo aan la magac dhabin ujeedkooduna yahay in ay gobolka khalkhalgeliyaan. Xilli lagu wado in Soomaaliya uu ka bilowdo howlgal cusub oo nabad ilaalin ah.
Masar, oo ah waddan uu khilaaf diblumaasiyadeed kala dhexeeyay Itoobiya muddo dheer, muran ka dhashay biyo-xidheenka weyn ee Addis Ababa ay ka dhistay webiga Niilka Buluugga ah ayaa muujisay in ay ku hawlgalka cusub kamid noqoto wax adag ku noqonaysa Itoobiya.
“Qaar ka mid ah mas’uuliyiinta Soomaalida ayaa hawlahooda caadiga ah ka dhigtay inay ballaadhiyaan khilaafaadka,” ayuu Mr Taye u sheegay suxufiyiinta Jimcihii isagoo ku sugan caasimadda dalka ee Addis Ababa.
Isaga oo tixraacaya ku lug lahaanshaha Itoobiya ee howlgallada nabad ilaalinta ee Soomaaliya tobankii sano ee la soo dhaafay, diblumaasiga ugu sarreeya ayaa intaa ku daray in saraakiisha Soomaaliya “ay udub dhexaad u yihiin hadalkooda si ay u wiiqaan nafhurnimada askarta Itoobiya ay u bixiyeen” dalka.
Hogaamiyayaasha Itoobiya ayaa hore u sheegay in dal ay ku nool yihiin 110 milyan oo qof helitaanka badda ay u tahay arrin “jiritaan” – ahmiyad weyn u leh.
“Itoobiya waxay doonaysaa inay ku xalliso khilaafka kala dhexeeya Soomaaliya si nabad ah iyo dadaallo dublamaasiyadeed” ayuu yiri Mr. Taye.